Portal dwutygodnika
[wpseo_breadcrumb]

kultura-literatura

Prosto z półki: O’Leary, Calvino, Zweig

Beth O’Leary

„Poszukiwany ukochany”

Wydawnictwo Albatros 2023

 Randkowanie bywa nie tylko romantyczne, może oznaczać ciężką pracę (kiedy trzeba poczynić odpowiednie przygotowania przed), albo stać się źródłem sporego stresu (kiedy czas płynie, a wyczekiwany mężczyzna się nie pojawia). Bohaterki książki brytyjskiej powieściopisarki Beth O’Leary (znanej z bestsellerowych „Współlokatorów”) znalazły się w sytuacji numer trzy – spotkały mężczyznę, który je zaintrygował, padło zaproszenie na wspólne wyjście, a potem okazało się, że trzeba robić dobrą minę do złej gry, kiedy mija kolejne pół godziny i jego nadal nie ma. Potem okazuje się, że coś mu wypadło, ale ile można czekać, zastanawiać się, domyślać. Dowcipna komedia romantyczna O’Leary (w tłumaczeniu Małgorzaty Stefaniuk) to pośrednio książka o tym jedynym, w pierwszej kolejności to opowieść i trzech kobietach – Siobhan, Mirandzie i Jane, które realizują się zawodowo (po kolei – jako trenerka rozwoju osobistego, „chirurg” drzew przycinający je na wysokościach, czy pracownica sklepu charytatywnego), ale prywatnie muszą znaleźć balans między potrzebą bycia z kimś, koniecznością wpasowania się w społeczne oczekiwania, a próbą odnalezienia szczęścia w czasem niesprzyjających okolicznościach. Książka jest ciepła, pełna zaskakujących zwrotów akcji i po prostu fajnej przyjaźni. Coś, czego nam trzeba na zimowy czas.

 

Italo Calvino

„Trudne miłości”

Państwowy Instytut Wydawniczy 2022

 To wprawdzie pierwsze polskie wydanie (w przekładzie i z posłowiem Anny Wasilewskiej) zbioru opowiadań włoskiego pisarza, ale w księgarniach słonecznej Italii ten tom pojawił się jeszcze w 1970 roku. Zawiera 13 utworów z lat 1949-1967, a śledzimy historie m.in. żołnierza, bandyty, kąpiącej się, fotografa, męża i żony, poety. Wspólnym mianownikiem wszystkich tytułów opowiastek jest słowo „przygoda”  (wł. l’avventura), użyte przez Italo Calvino z celową ironią, czy – jak pisze tłumaczka – przewrotnością. Po przeczytaniu kilku miniatur przekonamy się, że wydarzeniom daleko raczej do ekscytującego klimatu cechującego z reguły przygodę. Bo jak zwykła, upływająca sennie podróż pociągiem może być przygodą, albo napicie się kawy o poranku, czy fotografowanie w plenerze. A jednak w niewielkich utworach odczujemy narastające napięcie, specyficzną atmosferę oczekiwania, ale też spostrzeżenia, które sporo o nas mówią – o naszych bolączkach, pragnieniach. Niektórym, słusznie, narzucą się skojarzenia z filmami Michelangela Antonioniego, mistrza onirycznego kina z lat 60. i 70. W jego „Przygodzie” też się pozornie nic nie wydarzyło, a jednak film pozostawia widza w stanie wyjątkowego wzburzenia. Z kolei tłumaczka Calvina, Anna Wasilewska, podpowiada też zbieżność innego słynnego filmu Włocha – „Powiększenia” (którego głównym bohaterem jest fotograf zderzony z nietypową sytuacją zawodową) z opowiadaniem „Przygoda fotografa”. Tytułowa miłość też u Calvina występuje, choć niekoniecznie oczywista, jak podejrzewalibyśmy, a bardziej dyskretna, wyrażana niekoniecznie wprost, często nieśmiało. Tom w każdym razie bardzo intrygujący. 

 

Stefan Zweig 

„Niecierpliwość serca”

Państwowy Instytut Wydawniczy (pierwsze wydanie w 1963 r. i kilka późniejszych, m.in. w 1988, do pożyczenia w bibliotekach)

 Powieść z 1939 roku austriackiego pisarza, niezwykle przed laty popularnego (zwłaszcza za sprawą zbioru „24 godziny z życia kobiety”), a dziś nieco zapomnianego, wielu czytelników zachwyci. Interesowali się nią filmowcy – w połowie lat 40. doczekała się już brytyjskiej ekranizacji, a niedawno zainspirowała nowy film duńskiego mistrza Bille Augusta „Pocałunek”, który wiosną wejdzie na ekrany w Skandynawii. Na język polski została przetłumaczona w latach 60. i opublikowana nakładem Państwowego Instytutu Wydawniczego (w przekładzie Zofii Petersowej), wznawiano ją kilkakrotnie, także w innych oficynach. Musiała być zatem popularna, co wcale nie dziwi, bo Zweiga czyta się bez chwili przerwy, a jego historie mają na czytelnika wręcz hipnotyczne działanie (ostatnio Officyna wznowiła także rewelacyjną powieść „Dziewczyna z poczty”). W „Niecierpliwości serca” narrator przedstawia nam tajemniczego rotmistrza Hofmillera z generalnej intendentury, który w czasie I wojny światowej zasłużył się tak dalece, że za wykazane męstwo odznaczono go Orderem Marii Teresy, bodaj najważniejszym w cesarstwie austro-węgierskim. Ów Hofmiller szybko jednak przekonuje narratora i nas, czytelników, że zasługi na polu bitwy były formą ucieczki od wyjątkowo skomplikowanej sytuacji życia osobistego ówczesnego oficera. Bo młody podporucznik w pułku ułanów przez przypadek został stałym gościem w domu pana Kekesfalvy, najbogatszego człowieka w całym okręgu, który wraz z córką i siostrzenicą mieszka w bliskim sąsiedztwie koszar. Popełniony przez młodego wojaka błąd na wystawnym przyjęciu Kekesfalvy uruchamia całą lawinę wydarzeń, które bezpowrotnie zmienią życie Hofmillera. Nie zdradzam żadnych szczegółów, proszę też nie czytać streszczeń, tylko zanurzyć się w c.k. świat. Jedyny w swoim rodzaju, zwłaszcza wyczarowany w genialnym stylu Zweiga.      

MAT

Kategoria:
ksi01