Okres II Rzeczypospolitej charakteryzował się czynnym i bujnym życiem społecznym. Niemalże każdy obywatel chciał, czy też należał do jakiejś organizacji. Taka przynależność spełniała jego potrzebę samoorganizacji jak i potrzebę działalności społecznej. Pomimo dość dużej biedy przynależność do różnego typu organizacji, pomimo konieczności opłacania składek cieszyła się ogromną popularnością. Można by rzec, że wręcz nie wypadało wówczas nie przynależeć do stowarzyszenia, klubu czy też innego rodzaju struktur społecznych wspierających wojsko, policję, straż, kolejarzy czy też co cieszyło się największą popularnością sprawy obronności kraju.
W 1934 r. na mapie organizacji pojawiło się stowarzyszenie samopomocowe „Rodzina Kolejowa”. Stowarzyszenie nie powstało znikąd, a miało dość długie tradycje w związkach działających po I wojnie światowej. W niektórych miastach, jak w Krakowie, czy Toruniu, takie związki przekształcały się i włączały naturalnie w struktury „Rodziny Kolejowej”.
Czym zajmowało się stowarzyszenie? Najprościej odpowiedzieć na to pytanie mówiąc, że zajmowało się szeroko pojętą turystyką dla pracowników kolei. W Makowie Podhalańskim, Wiśle, Tatarowie, Rabce i Krynicy „Rodzina Kolejowa” posiadała swoje domy wczasowe. Dodatkowo m.in. w Rabce, Wielkiej Wsi obecnie Władysławowie, Helu, Zalesiu i Bełżcu prowadzono domy zdrojowe, kolonie i półkolonie.
Dla przykładu sanatorium w Rabce funkcjonowało pod oficjalną nazwą: „Dziecięcy Szpital Uzdrowiskowo-Rehabilitacyjny Rodziny Kolejowej im. Aleksandry Piłsudskiej w Rabce”, ul. Kościuszki 18. Obiekt wybudowany w 1934 r. jako willa „Lotos”, rozbudowany w 1937 r. mógł pomieścić 160 osób. Kolejne 100 osób mogło znaleźć ukojenie w Zakładzie Przyrodoleczniczym w Aleksandrowie Kujawskim w dawnych obiektach koszarowych dla rosyjskiej brygady granicznej.
To jednak nie pełny zakres prowadzonej działalności. Członkowie stowarzyszenia zajmowali się także prowadzeniem domów dziecka (Przemyśl) przedszkoli, świetlic, stołówek, funduszy zapomogowych, bibliotek, udzielania porad prawnych, działalnością oświatową z zakresu pszczelarstwa, warzywnictwa, sadownictwa i hodowli zwierząt. Prowadzono również działalność wydawniczą, publikując choćby biuletyny pszczelarskie.
Całość działalności „Rodziny Kolejowej” utrzymywana była z utworzonego Funduszu Rodziny Kolejowej, do którego każdego miesiąca od wszystkich pracowników zatrudnionych na kolei wpływał 1% potrącany od pensji.
Pierwszym prezesem stowarzyszenia został ppłk Kazimierz Kominkowski, dyrektor biura personalnego ministerstwa komunikacji. Urodził się 30 września 1889 roku w Nowym Targu. Po wybuchu I wojny światowej wstąpił do Legionów Polskich tworzonych pod jurysdykcją Austro-Węgier.
Po zakończeniu konfliktu wstąpił do Wojska Polskiego. Jako podporucznik uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Wziął udział m.in. w bitwie pod Żabinką, gdzie zmierzył się z oddziałami sowieckiej 57 Dywizji Strzelców. Po wojnie został awansowany do stopnia kapitana. W latach 20. XX w. był oficerem 7 Pułku Piechoty Legionów w Chełmie, w którym w 1923 r. pełnił funkcję p.o. dowódcy I batalionu, a w 1924 r. pełnił funkcję p.o. dowódcy III batalionu. W listopadzie 1926 r. został przeniesiony z Oddziału Va Biura Ścisłej Rady Wojennej do składu osobowego Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych na stanowisko referenta Samodzielnego Referatu Personalnego. Było to dla niego odsunięcie od służby liniowej.
Wielu oficerów traktowało taki przydział jako odsunięcie na boczny tor i zakończenie ścieżki awansu. Tak się nie stało w przypadku przyszłego szefa Funduszu Rodziny Kolejowej. W kwietniu 1929 r. został wyznaczony na stanowisko kierownika Samodzielnego Referatu Personalnego GISZ i jednocześnie zastępcę szefa Biura Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych. Rok później otrzymał awans na podpułkownika.
Z dniem 30 kwietnia 1934 r. został przeniesiony do rezerwy. Został dyrektorem Biura Personalnego Ministerstwa Komunikacji i przez kolejne dwa lata był szefem założonego w 1934 r. stowarzyszenia „Rodzina Kolejowa”. Jego następcą został dyrektor Departamentu Handlowo-Taryfowego Ministerstwa Komunikacji Robert Ceceniowski. „Rodzina Kolejowa” została oficjalnie rozwiązana w 1945 roku.
Krzysztof Drozdowski
