Krzyż Wolności i Solidarności jest znakiem wdzięczności państwa polskiego dla osób, które swymi zmaganiami z systemem komunistycznym w latach 1956-1989 przyczyniły się do odzyskania przez Polskę niepodległości po półwieczu zniewolenia i zależności od Związku Sowieckiego. (…)
Krzyż Wolności i Solidarności honoruje osoby, które dołączyły do bohaterów z początku wieku, tworząc kolejne ogniwo w łańcuchu pokoleń Niepodległej. (…)
Instytut Pamięci Narodowej wypełnia zaszczytne zadanie składania wniosków, na podstawie których Prezydent Rzeczypospolitej przyznaje Krzyż Wolności i Solidarności. Pamięć narodu o ludziach oddanych sprawie wolności i solidarności oraz nasza wierność tym wartościom są jednym z fundamentów niepodległości. (dr Jarosław Szarek, b. Prezes IPN)
Bronisław Wardawy
(Emeryt PKP)
Odznaczenie KWiS zostało nadane postanowieniem Prezydenta RP nr 173/2018
Odegrał wiodąca rolę w organizowaniu Komitetu Założycielskiego NSZZ „Solidarność” w Centrali Wschodniej DOKP w Lublinie, a od października 1980 r. pełnił funkcję przewodniczącego Komisji Oddziałowej w Centrali WDOKP. Wybrany został także przewodniczącym Okręgowej Sekcji Kolejarzy. Jednocześnie był członkiem Komisji Zakładowej w Węźle PKP Lublin oraz Międzyokręgowej Komisji Porozumiewawczej Kolejarzy (przemianowanej następnie na Sekcję Krajową Kolejarzy).
13.12.1981 r. został internowany i osadzony Ośrodku Odosobnienia we Włodawie, wskutek czego znacznie pogorszył się stan jego zdrowia. Zwolniony z internowania 8.02.1982 r., dzięki wstawiennictwu i prośbie arcybiskupa lubelskiego Bolesława Pylaka oraz ze względu na stan zdrowia i konieczność hospitalizacji w Okręgowym Szpitalu Kolejowym w Lublinie.
Po zwolnieniu z internowania nie zaniechał prowadzenia działalności związkowej i politycznej. Był współorganizatorem odbudowy nielegalnych struktur „Solidarności” i aktywnie uczestniczył w pracach podziemnej Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” Węzła PKP, wchodząc w skład jej władz. Jako reprezentant kolejarskich struktur podziemnych uczestniczył w obradach Tymczasowego Komitetu Założycielskiego Podziemnej „Solidarności” w dniu 23.05.1982 r. we Wrocławiu.
Utrzymywał kontakty z osobami kontynuującymi działalność opozycyjną, oraz ze wspierającymi podziemną „Solidarność” księżmi, zwłaszcza z kościoła przy ul. Kunickiego w Lublinie, gdzie znalazło siedzibę Krajowe Duszpasterstwo Kolejarzy.
Pan Bronisław Wardawy był współtwórcą tego Duszpasterstwa i współorganizatorem pielgrzymek kolejarzy na Jasną Górę, 25 listopada w święto patronki kolejarzy Św. Katarzyny. Duszpasterstwo Kolejarzy było miejscem spotkań kręgów opozycyjnych, organizowane tam były uroczystości patriotyczno-religijne i rocznicowe. Aktywnie zajmował się kolportażem prasy związkowej i wydawnictw podziemnych dostarczając je także do innych ośrodków w kraju, w tym do Chełma.
Z powodu swojej działalności Pan Bronisław Wardawy był inwigilowany i kontrolowany przez SB oraz wielokrotnie wzywany na rozmowy ostrzegawcze.
W 1988 r. podjął aktywne działania zmierzające do wznowienia legalnej działalności NSZZ „Solidarność”, wszedł w skład Komitetu Założycielskiego w Węźle PKP Lublin i uczestniczył w spotkaniach Komitetów Założycielskich NSZZ „Solidarność” Regionu Środkowowschodniego z udziałem przedstawicieli Tymczasowego Zarządu Regionu Środkowowschodniego „Solidarność”.
W 1989 r. wybrany został przewodniczącym KZ „Solidarność” w Centrali WDOKP i Okręgowej Sekcji Kolejarzy. Formą represji wobec Pana Bronisława Wardawego było także zastrzeżenie wyjazdów zagranicznych na 2 lata.
(Biogram opracowano na podstawie: materiałów archiwalnych Instytutu Pamięci Narodowej)
Od Redakcji:
Ponieważ nie jesteśmy w stanie sami odszukać wszystkie odznaczone osoby, bardzo prosimy Koleżanki i Kolegów posiadających Krzyż Wolności i Solidarności o zgłoszenie tego faktu telefonicznie lub mailowo.
Kontakt:
Tel.: 785-918-653 – red. A. Wiśniewski
E-mail: wisniewski@wolnadroga.pl