W ostatnich numerach „Wolnej Drogi” opublikowaliśmy dwie części życiorysu Wojciecha Jaruzelskiego. Obecnie zapraszamy do lektury trzeciej części, w której skupimy się głównie na działalności politycznej.
Jaruzelski na ścieżkę polityczną wstąpił już w czerwcu 1947 r., zgłaszając swoje członkostwo do Polskiej Partii Robotniczej.
15 grudnia 1948 r. został już członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W latach 1950-1952 brał udział w zajęciach dwuletniego Wieczorowego Uniwersytetu Marksizmu-Leninizmu, który ukończył z oceną bardzo dobrą. Od 1 czerwca 1960 r. do lutego 1965 r. Jaruzelski z polecenia marszałka Mariana Spychalskiego był szefem Głównego Zarządu Politycznego WP.
Sam nominant był przeciwny mianowaniu go, gdyż jak twierdził był zbyt zżyty ze służbą liniową. W liście do marszałka tak to uzasadniał: Jestem szczerze zmartwiony ewentualnością odejścia z pionu liniowego w którym służę z wielkim zamiłowaniem od 17-stu lat. Nawet traktując takie odejście jako czasowe, muszę liczyć się z faktem, iż wyłączy mnie ono z właściwego rytmu problematyki bojowej, stwarzając tym samym poważne luki i zaległości.
Pełniona przez niego funkcja wiązała się jednocześnie z zasiadaniem w Zespole MON i Radzie Wojskowej MON. W wyborach w 1961 r. został z klucza partyjnego mianowany na posła z ziemi szczecińskiej. Uzasadnieniem wyboru miasta było to, że Jaruzelski wcześniej dowodził dywizją w Szczecinie.
15 czerwca 1964 r. Wojciech Jaruzelski wszedł do Komitetu Centralnego PZPR, w którym zasiadał do 19 lipca 1989 roku. W okresie 1967-1968 jako członek ścisłego kierownictwa resortu obrony aktywnie włączył się w organizację czystek syjonistycznych w wojsku polegających na usunięciu z armii i degradacji oficerów pochodzenia żydowskiego, co było częścią antysemickich działań władz państwowych, których kulminacją były tzw. wydarzenia marcowe.
Generał Jaruzelski w późniejszym czasie odwoływał się do tych wydarzeń określając je czarną kartą w ówczesnej historii Polski. Jak mówił: Tamten czas ma jednak wiele płaszczyzn i uwarunkowań (…). Na różnych etapach różne były moje – i miejsce, i możliwości. Nie uchylam się jednak od krytycznej oceny tego na co mogłem mieć realny wpływ. Ubolewam z powodu symptomów i faktów, jakie „pełzały” w drugiej połowie lat pięćdziesiątych i w latach sześćdziesiątych. Rok 1967 to było w Wojsku wybuchowe apogeum. Po tzw. wojnie czerwcowej pojawił się w naszych siłach zbrojnych (…) szokujący sygnał strategiczno-profesjonalny. W warunkach antagonistycznie podzielonego wówczas świata nastąpiło obsesyjne wręcz uwrażliwienie na ochronę tajemnicy, problem lojalności oraz zagrożenia zaskakującą napaścią zwłaszcza z powietrza. (…) Powstała w skali kraju swoista psychoza, słynne określenie „piąta kolumna”, pożywka dla podejrzeń, inspiracja i pretekst do oskarżeń oraz różnych, niewątpliwie także preparowanych informacji, wreszcie polityczno-personalnych rozgrywek.
W lutym 1969 r. z inicjatywy Jaruzelskiego odbyło się w Sztabie Generalnym WP sympozjum naukowe poświęcone interwencji w Czechosłowacji (Akcja „Dunaj”), do której doszło przy udziale jednostek Wojska Polskiego poprzedniego roku.
Od 1969 r. był wiceprezesem Zarządu Głównego ZBoWiD, a od 1972 roku wiceprezesem Rady Naczelnej tej organizacji. Od grudnia 1970 roku do grudnia 1971 roku był zastępcą członka, a od 11 grudnia 1971 roku do 19 lipca 1989 roku był członkiem Biura Politycznego KC PZPR.
Jako minister obrony narodowej jest odpowiedzialny za tłumienie wystąpień robotniczych na wybrzeżu w grudniu 1970 roku. Jaruzelski tłumaczył, że nie miał wpływu na decyzję o użyciu broni, która miała zapaść wówczas na najwyższym szczeblu partyjnym. Zdaniem jednak historyków Jaruzelski nie sprzeciwił się tej decyzji, którą powzięto 15 grudnia 1970 r. na posiedzeniu Biura Politycznego KC PZPR, co jest jednoznaczne z jego aprobatą, a więc i współodpowiedzialnością.
Jaruzelski po wydarzeniach grudniowych został wynagrodzony stanowiskiem zastępcy członka Biura Politycznego KC, a już w grudniu 1971 r. dotarł na szczyt hierarchii partyjnej na stanowisko członka Biura Politycznego KC.
Krzysztof Drozdowski
krzysztof.drozdowski@wolnadroga.pl
(Fot. Zakończenie I etapu odbudowy Zamku Królewskiego, 19 lipca 1974 r.; źródło: domena publiczna)
