Na naszych łamach staramy się w każdym numerze przedstawiać kolejne historie związane zarówno z samą Solidarnością jak i ówczesnym ustrojem i ludźmi nim zarządzającymi. Stąd też publikacje o Wojciechu Jaruzelskim, Czesławie Kiszczaku czy Służbie Bezpieczeństwa. Dotąd jednakże pomijaliśmy tak ważny aspekt polskiej sceny opozycyjnej jaką była Solidarność Walcząca, założona w 1982 roku we Wrocławiu przez Kornela Morawieckiego.
Organizacja powstała w 1982 roku, co było konsekwencją zarówno delegalizacji NSZZ Solidarność jak i wprowadzeniem stanu wojennego. Do założycieli SW i najbardziej aktywnych działaczy we Wrocławiu należeli: Paweł Falicki, Michał Gabryel, Andrzej Kisielewicz, Maria Koziebrodzka, Romuald Lazarowicz, Piotr Bielawski, Cezariusz Lesisz, Halina Łopuszańska, Hanna Łukowska-Karniej, Zofia Maciejewska, Stanisław Mittek, Andrzej Myc, Wojciech Myślecki, Romuald Nowicki, Zbigniew Oziewicz, Jan Pawłowski, Barbara Sarapuk, Władysław Sidorowicz, Tadeusz Świerczewski, Andrzej Zarach. Spośród kilkunastu oddziałów SW najsilniejsze – obok Wrocławia – były: Poznań, Gdańsk, Rzeszów oraz Górny Śląsk. Poza strukturami regionalnymi SW tworzyła również grupy zakładowe m.in. w Zakładach Cegielskiego w Poznaniu, Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, Stoczni Gdańskiej, wrocławskich zakładach „Wrozamet” i MPK, Jelczańskich Zakładach Samochodowych, kilku śląskich i wałbrzyskich kopalniach. Organizacja skupiała około 2 tysięcy członków.
Członkowie SW charakteryzowali się bezkompromisowym podejściem do kwestii obalenia w Polsce komunizmu i odcięcia się od ZSRR, co miało skutkować przywróceniem pełnej suwerenności. Bardzo mocno nawiązywano do Armii Krajowej. Uszyto własny sztandar, ułożoną podobną przysięgę, uruchomiono swoją podziemną pocztę. Znakiem rozpoznawczym było logo złożone z liter SW ułożonych w kształt kotwicy.
Do pierwszych działań doszło już 13 a następnie 26 czerwca 1982 roku. Na wezwanie redakcji pisma „Solidarność Walcząca” na ulice stolicy Dolnego Śląska wyszło tysiące jej mieszkańców. Manifestacje przerodziły się w wielogodzinne walki z ZOMO, częstokroć powodujące konieczność wycofania się oddziałów porządkowych. SW była współorganizatorem największej wrocławskiej demonstracji stanu wojennego 31 sierpnia 1982 r.
W sierpniu 1985 roku szef SB gen. Władysław Ciastoń podjął decyzję w sprawie „rozpoznania, rozpracowania i zlikwidowania organizacji Solidarność Walcząca”, angażując w działanie przeciw niej „wszystkie jednostki organizacyjne Służby Bezpieczeństwa”. Tym samym uznano SW za organizację zagrażającą ustrojowi. Całej operacji nadano kryptonim „Ośmiornica”. Warto dodać, że również niemiecka STASI zajmowała się rozpracowaniem SW, a o wynikach działań na bieżąco raportowano do KGB. Działania te jednakże nie przyniosły zamierzonych skutków. Fraktalna struktura organizacyjna zdała egzamin. Służbom było bardzo ciężko doprowadzić do większego uszczerbku w działaniu organizacji.
W 1987 r. aresztowano Kornela Morawieckiego. Wówczas funkcję przewodniczącego objął Andrzej Kołodziej. Gdy i on został aresztowany nadzór nad strukturami SW przejęła Jadwiga Chmielewska. W maju 1988 r. Morawiecki i Kołodziej zostali deportowani z Polski. Po odbyciu politycznej podróży do kilku krajów (Wielka Brytania, Francja, Włochy, USA) Morawiecki powrócił nielegalnie do Polski i do podziemia, ponownie obejmując przywództwo SW.
W 1989 r. członkowie SW sprzeciwili się porozumieniu z komunistami i nie przystali do „okrągłego stołu”. Rok później część działaczy SW założyła partię Wolność a Morawiecki zgłosił swoją kandydaturę w wyborach prezydenckich. Nie uzbierał jednak potrzebnych do rejestracji 100 000 podpisów. Formalnie rozwiązanie organizacji nastąpiło w roku 1992.
Krzysztof Drozdowski
