Prosto z półki
SallyRooney
„Normalni ludzie”
Wydawnictwo W.A.B. 2020
Olśnienie literackie ostatnich miesięcy, bo niewielu autorom, tak jak Irlandce SallyRooney, udaje się w tak trafny i przejmujący sposób sportretować pokolenie millenialsów, ich decyzje, styl życia, język, uczuciowe wybory. „Normalnych ludzi” czyta się błyskawicznie, dosłownie pożera, choć akcja nie wychodzi właściwie poza dwoje bohaterów z irlandzkiego Carricklea – pochodzącego ze skromnej rodziny ConnellaWaldrona i jego rówieśniczki z zamożnego domu Marianne Sheridan. Początkowo nie łączy ich nic z wyjątkiem faktu, że matka Connella sprząta u rodziny Sheridanów. W szkole są w zupełnie różnych kręgach – Waldron, to popularny członek drużyny futbolowej, świetny uczeń, lubiany przez kolegów, podziwiany przez dziewczyny. Marianne jest jego całkowitym przeciwieństwem – typ samotnika, inteligentnego, wycofanego, któremu nie zależy specjalnie na poklasku otoczenia, ale też świadomie ukrywającego kompleksy pod pozorem pewności siebie. Ich spotkanie będzie zderzeniem dwóch odmiennych osobowości, które pod wieloma względami są do siebie bardzo podobne. Rooney o uczuciach pisze oszczędnie, tak jak przeżywają je bohaterowie, ale pięknie je w książce opowiada. Z niezwykłą szczerością mówiąc o motywach bohaterów, które popychają ich do podejmowania rozmaitych, często nietrafionych decyzji. Okazuje się, że uczucie, jego pielęgnowanie w XXI wieku, w którym wszystko między mężczyzną a kobietą wydaje się jasne, pozostaje takim samym wyzwaniem, jak zawsze. Obezwładniająco piękna książka!
MahirGuven
„Starszy brat”
Wydawnictwo Czarna Owca 2019
Zapadająca w pamięć i świetnie poprowadzona powieść, która wyróżniono najważniejszą we Francji literacką Nagrodą Goncourtów za debiut literacki. Trudno uwierzyć, że tak dojrzałą książką MahirGuven dopiero debiutuje, ale ten fakt tylko daje nadzieję, że jeszcze nie raz usłyszymy o synu Turczynki i Kurda z Iraku, który przyszedł na świat we francuskim Nantes jako bezpaństwowiec. Pochodzenie autora jest w przypadku „Starszego brata” istotne o tyle, że on także, podobnie jak bohaterowie jego powieści, dorastał jako syn ludzi, którzy do Francji przybyli z arabskiego kraju i musieli się zaaklimatyzować w obcej dla siebie kulturze. Tytułowy starszy brat jest kierowcą Ubera w Paryżu. Jak na środowisko, z którego pochodzi, poradził sobie nieźle. Uniknął więzienia, choć na blokowisku nie oszczędzał pięści, jeździ własnym samochodem, więc jest do pewnego stopnia niezależny, ma mieszkanie, potrafi „dopasować się” do okoliczności, kiedy wymaga tego rodzina albo pracodawca. Młodszy brat, to zupełne przeciwieństwo pragmatycznego starszego – zafascynowany religią, pragnący poznać swoje korzenie, decyduje się, by jechać jako pielęgniarz do ogarniętej wojną Syrii. Relacje dwóch braci przeplatają się w powieści, choć narratorem pozostaje starszy z nich. Guven oddaje głos tym, którzy są we Francji regularnie wykluczani z powodu pochodzenia, miejsca zamieszkania, mało dochodowej pracy. W głosie starszego brata wybrzmiewają uzasadnione pretensje pod adresem francuskiej administracji, państwa, które skazuje wielu swoich pełnoprawnych obywateli na życie drugiej kategorii. Wykluczanie ma swoje konsekwencje, czego dowodem losy młodszego brata. Mocna proza, zabarwiona czarnym humorem świetnie oddanym w fenomenalnym przekładzie Szymona Żuchowskiego.
Sigrid Nunez
„Przyjaciel”
Wydawnictwo Pauza 2019
Niewielkie wydawnictwo Pauza założone przez Anitę Musioł konsekwentnie stoi na straży doskonałej prozy. I okazuje się, że na takie książki jest w Polsce jednak popyt, a czytelnikom zaostrzył się apetyt. „Przyjaciel”, to powieść amerykańskiej pisarki Sigrid Nunez nagrodzona prestiżową NationalBookAward w 2018 roku. Główna bohaterka właśnie straciła wieloletniego, bliskiego przyjaciela, z którym łączyła ją nie tylko emocjonalna, ale i żywa intelektualna więź. Nieoczekiwanie, żona zmarłego prosi bohaterkę, aby zajęła się jego psem, olbrzymim dogiem arlekinem. Kobieta niechętnie na to przystaje, bo jej mieszkanie nie jest idealnym miejscem dla zwierzęcia wymagającego sporej przestrzeni. Z czasem jednak dog staje się epicentrum świata głównej bohaterki, która nie przestaje go obserwować, a obecność psa sprawia, że jego nowa opiekunka musi przemyśleć fundamentalne życiowe prawdy – o przyjaźni, miłości, wierności, umieraniu. Zadziwiająca w podejściu do ważkich kwestii książka, której lektura otwiera nas nie tylko (w przepiękny sposób) na świat naszych „braci mniejszych”, ale jest poruszającą opowieścią o pokonywaniu samotności. To wreszcie fantastyczny tom dla tych, którzy piszą książki i dla tych, którzy o pisarzach lubią czytać, bo autorka z wielką kulturą, nienachalnie włącza w tekst sporo bon motów o literatach i ich zwyczajach. Piękna rzecz!
MAT
