„Kolej na energię”
Eksperci z branży energetycznej i kolejowej już po raz drugi dyskutowali o problemach emisyjności, zmianach klimatycznych oraz poszukiwaniu nowych rozwiązań w tych obszarach. Okazją do podjęcia tych zagadnień była II Konferencja „Kolej na energię”, zorganizowana 19 lutego 2020 roku w Warszawie przez Klaster Luxtorpeda 2.0.
O tym, jak istotne zagadnienia zostały poruszone podczas konferencji, przekonywał Sekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu Ireneusz Zyska. – Dziękuję Panu Czesławowi Warsewiczowi, Przewodniczącemu Klastra Luxtorpeda 2.0, za zorganizowanie tej konferencji. Już po raz drugi podjęta została dyskusja na tak ważne tematy, jak zmniejszenie emisji CO2, zmiany klimatyczne, czy poszukiwanie alternatywnych źródeł energii. Jestem przekonany, że owoce konferencji zostaną maksymalnie wykorzystane i wspólnie osiągniemy założone cele, mające wpływać na poprawę jakości życia w naszym kraju, poprzez chociażby zwiększenie liczby przewożonych ładunków i pasażerów przez kolej – mówił Ireneusz Zyska.
Cele i wyzwania
Znalezienie innowacyjnych i proekologicznych rozwiązań, które można wcielić w życie i wykorzystać w ramach rozwoju transportu kolejowego – to główny cel konferencji. Stąd też udział w niej wzięli przedstawiciele nie tylko branży transportowej, ale także energetycznej.
Nie zabrakło również reprezentantów podmiotów, które oferują ciekawe i nowatorski rozwiązania w tym zakresie. Wszystko po to, aby najpierw poprzez dyskusję, a następnie już poprzez działania, określić, odnaleźć i wdrożyć te rozwiązania, które przez najbliższe dziesięciolecia sprawią, że polska kolej będzie bardziej innowacyjna, ekologiczna, ale również przyjazna klientom i pasażerom. Jest to niezwykle istotne w obliczu zachodzących zmian klimatycznych, ale także troski o przyszłość naszej planety.
– Wszyscy obecni na konferencji mają świadomość, że kolej jest jednym z najbardziej przyjaznych środowisku, poprzez swoją niskoemisyjność, środków transportu. Dlatego trzeba dążyć do jej rozwoju, wpływać na zmiany zachowań, promować kolej i zwiększać jej konkurencyjność. Wspólnie chcemy się zastanowić jak to zrobić – powiedział wprowadzając w konferencyjną tematykę Czesław Warsewicz, Przewodniczący Klastra Luxtorpeda 2.0 oraz Prezes PKP CARGO.
„Zielona Kolej” według PKP Energetyka
Kluczowym podmiotem, w staraniach o zmniejszenie emisji CO2 przez polską kolej, jest PKP Energetyka. Spółka opracowuje projekt „Zielona Kolej”, w ramach inicjatywy CEEK (www.ceek.pl). Już za 10 polska kolej może być zasilana w 85% z odnawialnych źródeł energii. Cel ambitny, ale możliwy do realizacji.
– Obecnie około 90% przewozów kolejowych jest wykonywanych z użyciem trakcji elektrycznej, ale w 91% zasilanej ze źródeł konwencjonalnych (przede wszystkim z węgla). Energia ta powinna pochodzić ze źródeł odnawialnych. To ogromne wyzwanie, ale jednocześnie w perspektywie czasu wyróżnik wspierający konkurencyjność kolei na rynku. Za 10 lat jesteśmy w stanie stworzyć system zasilania, który w 85% będzie korzystał ze źródeł odnawialnych, a już za 5 lat w 50% – mówił podczas prezentacji projektu „Zielona kolej – przedsiębiorczość, inwestycje, innowacje na rzecz transportu zeroemisyjnego” członek Zarządu PKP Energetyka Leszek Hołda.
Oczywistym jest, że realizacja tego programu, to pokonywanie barier. W budowie infrastruktury, wprowadzaniu regulacji prawnych, czy wdrażaniu określonych rozwiązań. Stąd istotne jest współdziałanie wszystkich zaangażowanych podmiotów, a także wsparcie ze strony rządowej. Tylko razem z innymi podmiotami, w tym przewoźnikami i producentami z fazy koncepcyjnej będzie można przejść do fazy realizacji.
W tym kontekście należy zaakcentować nawiązanie współpracy Klastra Luxtorpeda 2.0 z Podkarpackim Klastrem Energii Odnawialnej. Porozumienie w tej sprawie zostało podpisane w trakcie II Konferencji „Kolej na energię”. – Wierzę, że ta współpraca przyniesie wymierne efekty. Razem będziemy dążyć do znalezienia rozwiązań, które będzie można wykorzystać w transporcie kolejowym, przy jednoczesnym zastosowaniu alternatywnych źródeł energii – wskazał dr Grzegorz Wisz, Prezes Zarządu Podkarpackiego Klastra Energii Odnawialnej.
Wodór czy LNG?
Dyskutując o kwestiach zmniejszania emisji CO2 nie sposób nie wspomnieć o alternatywnych paliwach, którymi mogłyby być zasilane pociągi. Na II Konferencji „Kolej na energię” wskazano wodór i LNG. Wdrożenie każdego z nich to również wyzwanie, ale przede wszystkim dla producentów taboru. Kupując pociąg na kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt lat, warto już dziś zastanowić się, czy nawet hybryda dieslowsko-elektryczna nie jest już takim produktem, z którego należałoby zrezygnować, na rzecz hybrydy zasilanej np. wodorem.
Plany związane z budową jednostek zasilanych tym paliwem ma PESA Bydgoszcz. Producent chce zastosować takie rozwiązania zarówno w lokomotywach, jak i w składach pasażerskich. Już w przyszłym roku PESA, razem z Orlenem, ma mieć gotową lokomotywę manewrową, zasilaną właśnie wodorem.
– Przy takim projekcie liczy się zdobycie doświadczeń, koszty i bezpieczeństwo – wyliczał Krzysztof Zdziarski, Prezes PESY.
O zaletach wodoru wspominał również Robert Mikulski, Członek Zarządu Stowarzyszenia Polski Wodór. Przy czym należy pamiętać, że nie jest to paliwo łatwe w eksploatacji i stosowaniu. Mimo to jest już stosowane w transporcie, nie tylko samochodowym, ale i kolejowym. Pierwsze pociągi wodorowe kursują w Niemczech.
Nieco inną propozycję ma GAS-Trading sp. z o.o., która razem z Polregio, chce wprowadzić LNG do transportu szynowego. Co prawda szczegóły jeszcze nie padły, ale mamy je poznać w ciągu najbliższych miesięcy.
– LNG jest paliwem także wykorzystywanym już w transporcie. Są nim zasilane autobusy czy statki – mówił Tymoteusz Pruchnik, Prezes Zarządu GAS Trading sp. z o.o. – Trwają intensywne prace nad wdrożeniem tego paliwa w transporcie kolejowym – dodał.
Rola przewoźników
Nie tylko bierna współpraca, ale aktywne wprowadzanie innowacyjnych rozwiązań. To cel, którego realizację zapowiedzieli prezesi trzech największych polskich przewoźników: PKP CARGO, PKP Intercity i Polregio.
– Autonomiczne lokomotywy, to przyszłość. Już teraz wymieniamy tabor tam, gdzie jest to możliwe, aby był jak najbardziej przyjazny środowisku – wskazał Czesław Warsewicz, Prezes PKP CARGO. – Razem z JSW i Fabryką Pojazdów Szynowych pracujemy nad projektem lokomotywy wodorowej – dodał.
– Będziemy uczestniczyć w projekcie „Zielona Kolej” – zapewnił Marek Chraniuk, Prezes PKP Intercity. – Już teraz korzystamy z odnawialnych źródeł energii, chociażby w naszych stacjach postojowych, wyposażonych w nowoczesne myjnie. Prowadzimy program eco-drivingu. W naszych pojazdach montujemy 380 liczników, które pomogą skutecznie monitorować zużycie energii – dodał.
– Wdrażamy innowacyjne rozwiązania. Jako największy polski przewoźnik współpracujemy chociażby z Instytutem Lotnictwa – wskazał Krzysztof Zgorzelski, Prezes Polregio. – Cele, które przed sobą stawiamy można zrealizować, ale tylko ambitnie do tego dążąc. Taka jest teraz filozofia spółki – dodał.
Kolej innowacyjna
– Stoimy obecnie w obliczu wielkiego projektu, jakim jest CPK – mówił Ireneusz Zyska. Obecnie do jego obsługi przewidziane są klasyczne składy. Ale za kilka lat może to się zmienić.
Ciekawą propozycję ma spółka Hyper Poland Sp. z o.o. – To nie jest już studencki projekt, ale poważna koncepcja nowego i innowacyjnego środka transportu – podkreślił Przemysław Pączek, Prezes Zarządu.– Technologia rozwijana przez spółkę inspirowana jest hyperloopem, ale pozwala na wykorzystanie istniejącej infrastruktury – dodał. Projekt ma już w pierwszym etapie umożliwić nawet dwukrotne zwiększenie prędkości w transporcie zarówno towarów, jak i pasażerów.
(iw)
